📍 ออปชันคืออะไร ?

ออปชันคือสัญญาที่ให้สิทธิ์แก่นักลงทุนในการ “ซื้อ” หรือ “ขาย” สินทรัพย์อ้างอิง เช่น หุ้น ในราคาที่ตกลงไว้ล่วงหน้า และภายในระยะเวลาที่กำหนด โดยนักลงทุนมีอิสระในการตัดสินใจว่าจะใช้สิทธิ์นั้นหรือไม่ก็ได้

💵 ประโยชน์ของออปชัน

- ช่วยบริหารจัดการความเสี่ยงจากความผันผวนของตลาด

- สร้างโอกาสทำกำไรได้ทั้งในตลาดขาขึ้นและตลาดขาลง

- เพิ่มผลตอบแทน (ความเสี่ยงเพิ่มตาม)

🔪 ออปชันแบ่งเป็น 2 ประเภทหลัก ๆ

1. ออปชันคอล หรือสิทธิ์ในการซื้อ (Call Options)

เป็นสัญญาที่ให้สิทธิ์แก่นักลงทุนในการซื้อสินทรัพย์อ้างอิงในราคาที่กำหนด เหมาะสำหรับคาดการณ์ว่าราคาสินทรัพย์จะเพิ่มสูงขึ้น

เปรียบเทียบง่าย ๆ เหมือนมีเพื่อนมาบอกเราว่า จะขายหุ้น Z ในราคา 100 ดอลลาร์ตั้งแต่วันนี้ถึง 3 เดือนข้างหน้า

ซึ่งหากราคาหุ้น Z เกิน 100 ดอลลาร์ เราก็คงใช้สิทธิ์ซื้อที่เพื่อนเสนอมา กลับกันหากราคาหุ้น Z ไม่ถึง 100 ดอลลาร์ เราก็ไม่ใช้สิทธิ์ สิ่งนี้เองที่เรียกว่า ออปชันคอล

ตัวอย่างการใช้ออปชันคอล เช่น หากคาดว่าหุ้น NVIDIA (NVDA) จะราคาสูงขึ้นในอนาคต เราสามารถซื้อออปชันคอล เพื่อสิทธิ์ซื้อหุ้นในราคาที่กำหนดไว้ล่วงหน้า

 

2. ออปชันพุท หรือสิทธิ์ในการขาย (Put Options)

เป็นสัญญาที่ให้สิทธิ์แก่นักลงทุนในการขายสินทรัพย์อ้างอิงในราคาที่กำหนด เหมาะสำหรับคาดการณ์ว่าราคาสินทรัพย์จะลดต่ำลง

เปรียบเทียบง่าย ๆ เหมือนมีเพื่อนมาบอกเราว่า จะรับซื้อหุ้น Y ในราคา 80 ดอลลาร์ตั้งแต่วันนี้ถึง 3 เดือนข้างหน้า

ซึ่งหากราคาหุ้น Z ต่ำกว่า 80 ดอลลาร์ เราก็คงใช้สิทธิ์ขายให้เพื่อน กลับกันหากราคาหุ้น Z สูงกว่า 80 ดอลลาร์ เราก็ไม่ใช้สิทธิ์ สิ่งนี้เองที่เรียกว่า ออปชันพุท

 

ตัวอย่างการใช้ออปชันพุท เช่น หากคาดว่าหุ้น Tesla (TSLA) จะราคาลดลงในอนาคต เราสามารถซื้อออปชันพุท เพื่อสิทธิ์ขายหุ้นในราคาที่กำหนดไว้ล่วงหน้า

วิธีเข้าใช้งานฟีเจอร์ออปชันหุ้นสหรัฐฯ บนแอป Dime!

🎯 รูปแบบการใช้งานออปชันบนแอป Dime!

- Long Call: ซื้อออปชันคอล เมื่อคาดว่าราคาหุ้นจะสูงขึ้นในอนาคต ผลตอบแทนสามารถทวีคูณได้เมื่อเทียบกับการซื้อหุ้นโดยตรง

- Long Put: ซื้อออปชันพุทเมื่อคาดว่าราคาหุ้นจะต่ำลง เพื่อทำกำไรในตลาดขาลง

- Protective Put: เมื่อเรามีหุ้นอยู่แล้ว แต่ต้องการป้องกันความเสี่ยงจากราคาที่ลดลงในอนาคต สามารถซื้อออปชันพุท เป็นการประกันความเสี่ยงได้

- Straddle: การซื้อออปชันคอลและออปชันพุทพร้อมกัน เหมาะสำหรับช่วงที่ตลาดมีความผันผวนสูง ไม่ว่าจะจากข่าวดีหรือข่าวร้าย เช่น สงครามการค้า การปรับลดดอกเบี้ย หรือการเลือกตั้งก็ตาม

โดยทั้ง 4 รูปแบบการใช้งานนี้จะจำกัดผลขาดทุนเท่ากับจำนวนเงินที่เราซื้อออปชัน นึกง่าย ๆ ว่าเหมือนหุ้น ที่ขาดทุนมากสุดคือเหลือ 0

ขณะที่ Long Call และ Straddle ไม่จำกัดผลกำไรด้วย

รูปแบบการใช้งานออปชันอื่น ๆ

- Short Call: ขายออปชันคอล เมื่อมองว่าหุ้นที่อ้างอิงมีทิศทางขาลงแบบไม่ชัดเจน โดยจะได้กำไรตามราคาออปชัน เมื่อราคาหุ้นปัจจุบัน “ต่ำกว่า” ราคาใช้สิทธิ์

- Short Put: ขายออปชันพุท เมื่อมองว่าหุ้นที่อ้างอิงมีทิศทางขาขึ้นแบบไม่ชัดเจน โดยจะได้กำไรตามราคาออปชัน เมื่อราคาหุ้นปัจจุบัน “สูงกว่า” ราคาใช้สิทธิ์

เราสามารถทำผลตอบแทนจากออปชันได้ 2 วิธี

1. ใช้ออปชันเพื่อซื้อหรือขายสินทรัพย์อ้างอิง เมื่อราคาอยู่ในจุดที่น่าสนใจ ก่อนวันครบกำหนดอายุ

2. ซื้อขายออปชัน แทนการใช้สิทธิ์ออปชัน

🔢 ตัวเลขสำคัญที่ต้องรู้เมื่อใช้ออปชัน

- ราคาใช้สิทธิ์ (Strike Price): ราคาที่ตกลงไว้ล่วงหน้าสำหรับซื้อหรือขายสินทรัพย์

- ราคาออปชัน : ราคาที่นักลงทุนต้องจ่ายเพื่อซื้อสิทธิ์

โดยถึงแม้ออปชันจะอ้างอิงสินทรัพย์เดียวกัน แต่หากวันครบกำหนดอายุต่างกัน ราคาออปชันก็แตกต่างกันได้

ออปชันที่เหลือวันครบกำหนดอายุมากกว่า จะมีราคาออปชันที่สูงกว่า เพราะมีเวลาให้ราคาสินทรัพย์ได้ขยับอีกมาก

- วันครบกำหนดอายุของออปชัน: ออปชันจะมีอายุจำกัด ดังนั้นต้องซื้อขายหรือใช้สิทธิ์ภายในเวลาที่กำหนด

 

✍️ ตัวอย่างเพื่อเข้าใจง่าย ๆ

กรณีออปชันคอล

หุ้น A ปัจจุบันราคา 100 ดอลลาร์ คาดว่าราคาจะสูงขึ้นใน 3 เดือนหน้า จึงซื้อออปชันคอลที่มี:

- ราคาใช้สิทธิ์ 105 ดอลลาร์ต่อหุ้น

- ราคาออปชัน 5 ดอลลาร์ต่อหุ้น

ดังนั้นจุดคุ้มทุน = ราคาใช้สิทธิ์ + ราคาออปชัน = 105 + 5 = 110 ดอลลาร์

 

หากราคาหุ้น A สูงกว่า 110 ดอลลาร์ เราจะได้กำไร เช่น ราคาหุ้นขึ้นไปที่ 115 ดอลลาร์ เราจะได้กำไร 115 - 105 - 5 = 5 ดอลลาร์ต่อหุ้น

อย่างไรก็ตาม 1 สัญญาของออปชันคือให้สิทธิ์ในการซื้อหรือขายหุ้นอ้างอิงจำนวน 100 หุ้น

ดังนั้นเราจะได้กำไร = 5 x 100 = 500 ดอลลาร์

กลับกันหากราคาหุ้น A ไม่เกิน 110 ดอลลาร์ เราจะขาดทุนจำกัดที่ราคาออปชัน คือ 5 ดอลลาร์ต่อหุ้น หรือขาดทุนทั้งหมด = 5 x 100 = 500 ดอลลาร์ 

 

กรณีออปชันพุท

หุ้น B ปัจจุบันราคา 100 ดอลลาร์ คาดว่าราคาจะลดลงใน 3 เดือนหน้า จึงซื้อออปชันพุทที่มี:

- ราคาใช้สิทธิ 90 ดอลลาร์ต่อหุ้น

- ราคาออปชัน 10 ดอลลาร์ต่อหุ้น

ดังนั้นจุดคุ้มทุน = ราคาใช้สิทธิ์ - ราคาออปชัน = 90 - 10 = 80 ดอลลาร์

หากราคาหุ้น B ต่ำกว่า 80 ดอลลาร์ เราจะได้กำไร เช่น ราคาหุ้นลดลงมาที่ 75 ดอลลาร์ 

กลับกันหากราคาหุ้น B ไม่ต่ำกว่า 80 ดอลลาร์ เราจะขาดทุนจำกัดที่ราคาออปชัน คือ 10 ดอลลาร์ต่อหุ้น หรือขาดทุนทั้งหมด = 10 x 100 = 1,000 ดอลลาร์

 

อย่างไรก็ตาม แม้ว่าการขาดทุนจะจำกัดที่ราคาออปชัน แต่ต้องไม่ลืมว่า แต่ละสัญญาของออปชันคือ 100 หุ้น ดังนั้นผลขาดทุนจะทวีคูณ ต่างจากการซื้อขายหุ้นนั้น ๆ โดยตรง

💡 สรุป 3 สถานะของออปชัน

1. Out of the Money (OTM) หรือ สัญญาออปชันที่ราคาของสินทรัพย์อ้างอิงอยู่ในระดับราคาที่ยังไม่สามารถใช้สิทธิ์ได้ เนื่องจากหากใช้สิทธิ์ไปก็ไม่ได้กำไร 

- สำหรับออปชันคอล คือ สัญญาที่มีราคาใช้สิทธิ์สูงกว่าราคาหุ้นอ้างอิงในปัจจุบัน 

- สำหรับออปชันพุท คือ สัญญาที่มีราคาใช้สิทธิ์ต่ำกว่าราคาหุ้นอ้างอิงในปัจจุบัน

2. In the Money (ITM) หรือ สัญญาออปชันที่ราคาของสินทรัพย์อ้างอิงอยู่ในระดับราคาที่สามารถใช้สิทธิ์ได้ โดยหากใช้สิทธิ์ทันที นักลงทุนจะได้กำไร

- สำหรับออปชันคอล คือ สัญญาที่มีราคาใช้สิทธิ์ต่ำกว่าราคาหุ้นอ้างอิงในปัจจุบัน

- สำหรับออปชันพุท คือ สัญญาที่มีราคาใช้สิทธิ์สูงกว่าราคาหุ้นอ้างอิงในปัจจุบัน

3. At the Money (ATM) หรือ สัญญาออปชันที่ราคาใช้สิทธิ์เท่ากับราคาปัจจุบันของสินทรัพย์อ้างอิง ซึ่งอาจพบได้ยากมาก ๆ เนื่องจากราคาสินทรัพย์อ้างอิงมีความผันผวนปรับเปลี่ยนอยู่เสมอ

ปัจจัยที่ส่งผลต่อราคาออปชัน

1. ราคาสินทรัพย์อ้างอิง ยิ่งเพิ่มเรื่อย ๆ คนยิ่งอยากใช้ออปชันคอลในการซื้อ ทำให้ราคาออปชันคอลเพิ่มตาม ตรงกันข้ามกับออปชันพุท เพราะเราสามารถขายในราคาที่สูงได้อยู่แล้ว โดยไม่ต้องใช้ออปชัน

2. ราคาใช้สิทธิ์ ยิ่งสูง ส่งผลให้ราคาออปชันคอลยิ่งต่ำ กลับกันกับออปชันพุท

3. ความผันผวนของราคาสินทรัพย์อ้างอิง ยิ่งความไม่แน่นอนสูง คนยิ่งต้องการออปชัน ส่งผลให้ราคาออปชันเพิ่มตาม

4. อายุของออปชัน ยิ่งมีระยะเวลาในการใช้สิทธิ์มาก คนก็ยิ่งมีโอกาสใช้สิทธิ์ออปชันสูง ดังนั้นราคาออปชันจึงเพิ่มตาม

5. อัตราดอกเบี้ย เช่นเดียวกับสินทรัพย์ทางการเงินอื่น ๆ ส่วนใหญ่ ราคาของออปชันจะได้รับผลกระทบจากอัตราดอกเบี้ยในขณะนั้น โดยราคาออปชันคอลจะสูงขึ้นเมื่อดอกเบี้ยเพิ่มขึ้น ตรงกันข้ามกับราคาออปชันพุท

6. เงินปันผล หากสินทรัพย์อ้างอิง เช่น หุ้น จ่ายปันผล สิ่งที่ตามมาคือยิ่งหุ้นจ่ายปันผลมาก ราคาหุ้นจะร่วงมากเช่นกัน ดังนั้นปัจจัยนี้จึงส่งผลต่อราคาออปชัน ในทิศทางตรงข้ามกับราคาสินทรัพย์อ้างอิง

วิธีการใช้สิทธิ์ออปชันในแอปพลิเคชัน Dime!

คุณสามารถตัดสินใจใช้สิทธิ์ออปชันที่ถือครองอยู่ได้ 2 รูปแบบหลัก คือ การใช้สิทธิด้วยตนเองก่อนหมดอายุ และการดำเนินการของระบบเมื่อสัญญาหมดอายุ มีรายละเอียดดังนี้

1. การใช้สิทธิ์ด้วยตนเอง (ก่อนวันหมดอายุ)

หากคุณต้องการใช้สิทธิ์เพื่อซื้อหรือขายหุ้นอ้างอิงตามสัญญาออปชันก่อนถึงวันหมดอายุ สามารถทำตามขั้นตอนง่าย ๆ ได้ดังนี้

ขั้นตอนการใช้สิทธิ์
1. ไปที่หน้า ‘สินทรัพย์’ (Assets)
2. เลือกแท็บ ‘ประเภทสินทรัพย์’ (Asset Class) ที่มุมซ้ายบน
3. แตะที่หัวข้อ ‘ออปชันหุ้นสหรัฐฯ’ (US Stock Options)
4. เลือกสัญญาออปชันที่คุณต้องการใช้สิทธิ์
5. กดปุ่ม ‘ใช้สิทธิ์’ (Exercise) และยืนยันรายการ

เงื่อนไขสำคัญที่ต้องมีในบัญชี

- สำหรับการใช้สิทธิ์ซื้อหุ้น (Long Call Option) คุณจำเป็นต้องมีเงินสกุลดอลลาร์ (USD) ในบัญชี Dime! ของคุณ เพียงพอสำหรับชำระค่าหุ้นตามราคาใช้สิทธิ์ (Strike Price) ที่ระบุไว้ในสัญญา

- สำหรับการใช้สิทธิ์ขายหุ้น (Long Put Option) คุณจำเป็นต้องมีหุ้นอ้างอิง (หุ้นตัวแม่) ของออปชันนั้น ๆ อยู่ในพอร์ตการลงทุนของคุณครบตามจำนวนที่ระบุไว้ในสัญญา

คำแนะนำจาก Dime!

หากออปชันของคุณมีสถานะเป็น Out-of-the-Money (OTM) หรือ At-the-Money (ATM) ระบบจะแสดงข้อความแจ้งเตือนก่อนให้คุณยืนยันการใช้สิทธิ์เสมอ เนื่องจากในสถานะดังกล่าว การซื้อหรือขายหุ้นตัวนั้นโดยตรงในตลาดอาจทำให้คุณได้รับราคาที่ดีกว่าการใช้สิทธิ์ออปชัน

2. การใช้สิทธิ์อัตโนมัติ กรณีออปชันหมดอายุ (Expiration)

เมื่อสัญญาออปชันของคุณถึงวันหมดอายุ ระบบจะดำเนินการอัตโนมัติตามสถานะของออปชันดังนี้

กรณี In-the-Money (ITM)

หากออปชันของคุณมีกำไร (ITM) ณ วันหมดอายุ ระบบจะดำเนินการใช้สิทธิ์ให้คุณโดยอัตโนมัติ เพื่อรักษาสิทธิประโยชน์ของคุณ โดยมีเงื่อนไขดังนี้

- Long Call Option ระบบจะใช้สิทธิ์ให้ก็ต่อเมื่อคุณมีเงิน USD ในบัญชี Dime! USD เพียงพอ หากเงินไม่พอ สัญญาจะไม่ถูกใช้สิทธิ์
- Long Put Option ระบบจะใช้สิทธิ์ให้ก็ต่อเมื่อคุณมีหุ้นอ้างอิงในพอร์ตเพียงพอ หากมีหุ้นไม่พอ สัญญาจะไม่ถูกใช้สิทธิ์

จะเกิดอะไรขึ้นหากใช้สิทธิ์อัตโนมัติไม่ได้ ?

ในกรณีที่ออปชันของคุณเป็น ITM แต่คุณมีเงินหรือหุ้นไม่เพียงพอ ระบบจะพยายามส่งคำสั่งขายออปชันของคุณในตลาดให้โดยอัตโนมัติ 1 ชั่วโมงก่อนสัญญาหมดอายุ เพื่อช่วยให้คุณยังคงได้รับผลประโยชน์จากมูลค่าของออปชันนั้น แต่หากไม่สามารถขายได้ทันเวลา สัญญาจะหมดอายุไปโดยไม่มีมูลค่า

กรณี Out-of-the-Money (OTM)

หากออปชันของคุณขาดทุน (OTM) ณ วันหมดอายุ สัญญานั้นจะหมดอายุไปโดยไม่มีมูลค่า และจะถูกนำออกจากพอร์ตของคุณโดยอัตโนมัติ

ผู้ลงทุนควรทำความเข้าใจลักษณะสินค้า เงื่อนไขผลตอบแทน และความเสี่ยง ก่อนตัดสินใจลงทุน